หากใครได้ดูละครบุพเพสันนิวาสและพรหมลิขิต คงจะคุ้นตากับเมนูขนมทองหยิบ-ทองหยอดกันมาบ้าง ซึ่งเป็นขนมที่มีมาตั้งแต่สมัยอยุธยา และยังคงเป็นที่นิยมจนถึงปัจจุบัน ในบทความนี้จะพาไปรู้จักกับประวัติสั้น ๆ ของเมนูขนมทองหยิบ ทองหยอด ขนมมงคลโบราณ สัญชาติโปรตุเกส จากต้นเครื่อง หรือหัวหน้าห้องครัวในวัง ด้านของหวานในตำนาน พร้อมแนะนำสูตรการทำแบบง่าย ๆ มาฝากกัน
เจาะประวัติศาสตร์ความอร่อย ทองหยิบ ทองหยอด ในสมัยอยุธยา
หากนึกถึงเมนูขนมไทยยอดนิยมที่ถูกปากและโดนใจใครหลายคน คงจะมีเมนูทองหยิบ ทองหยอดติดลิสต์อย่างแน่นอน เนื่องจากเป็นขนมรสชาติอร่อยที่แสนหวาน และนิยมใช้ในพิธีมงคลต่าง ๆ อีกด้วย
เมนูทองหยิบ-ทองหยอด เล่ากันว่าผู้ที่นำเข้ามาจนเผยแพร่ในไทยคือ นางมารี กีมาร์ หรือท้าวทองกีบม้า ลูกครึ่งโปรตุเกส- ญี่ปุ่น ผู้ที่มีฝีมือในการทำขนมไทยและขนมโปรตุเกส จนได้อยู่ในตำแหน่งหัวหน้าห้องเครื่องต้น ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งเป็นช่วงที่ประเทศไทยมีสัมพันธไมตรีกับชาวต่างชาติแถบตะวันตกมากขึ้น
ท่านท้าวได้ทำการผสมผสานกับการใช้วัตถุดิบในท้องถิ่น จนออกมาเป็นขนมทองหยิบ ขนมทองหยอด และขนมอื่น ๆ จนได้รับความนิยมและรู้จักอย่างแพร่หลายจวบจนปัจจุบัน
ทองหยิบและทองหยอด ขนมไทยความหมายดี
ทองหยิบและทองหยอด เป็นขนมไทยมงคลที่มีความหมายดี ด้วยลักษณะสีเหลืองเป็นเอกลักษณ์ มีความสวยงาม สื่อความหมายดี ๆ ถึงความมั่งคั่ง รุ่งเรือง และความร่ำรวย จึงนิยมใช้ในงานมงคลต่าง ๆ เช่น งานแต่งงาน งานขึ้นบ้านใหม่ และงานทำบุญ โดยขนมทั้ง 2 ชนิด มีรายละเอียดต่างกันดังนี้
ขนมทองหยิบ กลีบดอกไม้มงคลสีเหลืองทอง
ขนมทองหยิบ มีลักษณะคล้ายดอกไม้สีทอง ทำจากไข่แดงที่ตีจนฟู แล้วนำมาหยอดลงเป็นแผ่นกลมในน้ำเชื่อม เมื่อสุกแล้วยกขึ้นมาพาดบนถ้วยตะไลและจับกลีบอย่างประณีต ทำให้มีความงดงามคล้ายกลีบดอกไม้ สื่อถึงความร่ำรวย มั่งคั่ง ทำการงานสิ่งใดก็รุ่งเรือง มีเงินมีทองใช้ไม่ขาด หยิบเงิน หยิบทองได้เสมอดั่งชื่อขนม
ขนมทองหยอด ขนมไทยมงคล ลูกกลมสีเหลืองสดใส
ขนมทองหยอด มีลักษณะคล้ายหยดน้ำสีทอง ทำจากไข่แดงที่ตีจนฟู แล้วหยอดลงในน้ำเชื่อมให้เป็นรูปทรงคล้ายหยดน้ำ รอจนสุกจะได้เม็ดทองหยอดสีเหลืองสดใส สื่อถึงสิ่งที่เป็นมงคล เปรียบเสมือนการมอบทองคำล้ำค่าให้แก่กัน จะได้มีทองใช้ไม่รู้หมดสิ้น
แจกวิธีทำขนมทองหยิบและทองหยอด
วิธีทำ “ทองหยิบ”
ส่วนผสม
- ไข่แดงของไข่เป็ด
- น้ำเชื่อม
- น้ำตาลทราย
- น้ำ หรือน้ำลอยดอกมะลิ
- ใบเตยมัดเป็นปม
วิธีทำ
- นำไข่แดงของไข่เป็ดที่ลอกเอาเยื่อหุ้มของไข่แดงออก มากรองด้วยผ้าขาวบาง จะทำให้ไข่มีเนื้อเนียนละเอียด ไม่มีลิ่มไข่ แล้วใส่ภาชนะปิดฝาเพื่อไม่ให้ไข่แดงแห้ง
- ทำน้ำเชื่อม โดยใช้น้ำตาลกับน้ำลอยดอกมะลิและใบเตย
- จากนั้นนำไปใส่ในกระทะ แล้วเคี่ยวจนน้ำตาลละลายกับน้ำ กรองด้วยผ้าขาวบาง แล้วนำขึ้นตั้งไฟอีกรอบพร้อมช้อนฟองออก
- นำส่วนผสมของไข่แดงที่เตรียมไว้มาตีให้ขึ้นฟูจนได้สีนวลสวย แล้วค่อย ๆ หยอดลงตรง ๆ ในน้ำเชื่อมจนได้เป็นแผ่นไข่กลมในขนาดที่พอดี โดยระวังไม่ควรให้แผ่นไข่ติดกัน
- รอจนแผ่นไข่สุก สังเกตจากมีเนื้อไข่ที่ฟูขึ้น ให้นำขึ้นมาพัก แล้วรอแผ่นไข่เริ่มคลายเย็นลงเล็กน้อยจึงนำมาจับเป็นกลีบสวย
- จับกลีบแผ่นไข่ให้ได้ 5 กลีบในรูปทรงที่สวยงาม
- พอได้แผ่นไข่ในรูปทรงและขนาดกลีบที่ต้องการแล้ว ให้นำลงจัดใส่ถ้วยและพักไว้จนเย็น พร้อมสำหรับเสิร์ฟได้เลย
วิธีทำ “ทองหยอด”
ส่วนผสม
- ไข่แดงของไข่เป็ด
- น้ำตาลทราย
- น้ำลอยดอกมะลิ
- ใบเตยมัดเป็นปม
- แป้งข้าวเจ้า หรือแป้งทองหยอด
วิธีทำ
- นำไข่แดงของไข่เป็ดที่ลอกเอาเยื่อหุ้มไข่แดงออก มากรองด้วยผ้าขาวบาง จะทำให้ไข่มีเนื้อเนียนละเอียด ไม่มีลิ่มไข่ แล้วใส่ภาชนะปิดฝาเพื่อไม่ให้ไข่แดงแห้ง
- ทำน้ำเชื่อมโดยใช้น้ำตาลกับน้ำลอยดอกมะลิและใบเตยลงในกระทะ นำไปเคี่ยวจนน้ำตาลละลายดี จากนั้นนำไปกรองด้วยผ้าขาวบาง แล้วนำขึ้นตั้งไฟอีกรอบ โดยให้รอจนน้ำเชื่อมมีลักษณะเป็นฟองละเอียดเต็มกระทะ ซึ่งจะช่วยให้ทองหยอดมีลักษณะเม็ดกลมและมีเนื้อฟูสวย
- นำส่วนผสมของไข่แดงที่เตรียมไว้มาตีให้ขึ้นฟู โดยให้ฟูมากกว่าการทำทองหยิบ จนได้เนื้อไข่สีนวลสวย แล้วนำไปผสมกับแป้งข้าวเจ้าหรือแป้งทองหยอดจนเข้ากันดี
- จากนั้นหยอดลงในน้ำเชื่อมให้มีลักษณะเป็นรูปหยดน้ำ ทำไปเรื่อย ๆ
- รอจนเม็ดทองหยอดสุก เป็นสีทองออกเหลือง ไม่มีไตขาว แล้วตักขึ้นจัดใส่จาน พร้อมเสิร์ฟได้เลย
เป็นอย่างไรกันบ้าง สำหรับที่มาและสูตรทองหยิบ-ทองหยอด ขนมหวานที่ถูกใจถูกปากชาวไทยมานาน หวังว่าจะสามารถนำสูตรไปลองทำกันได้ สำหรับคนที่อยากได้สูตรขนมอร่อย ๆ เพิ่มเติม เข้ามาดูข้อมูลดี ๆ ได้ที่เว็บไซต์วุ้นผงตราโทรศัพท์ เราพร้อมแจกสูตรขนมจากผงวุ้น ทำง่าย จะนำไปทำกินเองก็ดี ทำขายก็ได้กำไร มีลูกค้าติดใจมากมาย ติดตามในเว็บไซต์ของเราเลย
ข้อมูลอ้างอิง :
- ทองหยิบ. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2566 จาก https://krua.co/recipe/gold-pick
- ๙ ขนมไทย ความหมายมงคล. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2566 จาก https://www.bkkmenu.com/eat/stories/9-good-thai-dessert.html
- ความเป็นมา ขนมโบราณ ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2566 จาก https://inzpy.com/travel/food/history-of-thai-desserts/